Mine Sanatı Nedir ? Mine Kaplama Nasıl Olur ?

Mine Sanatının Tarihi Yolcuğu

MÖ 2000’li yıllara kadar dayanan bir geçmişi olduğu bilinmektedir. Bilinen en eski örnekler Kıbrıs’ta M.Ö. 1200’e ait bir Miken mezarından çıkarılan takılardır. En eski mine çalışmalarının Mısır ve Anadolu’dan öğrenildiği düşünülmektedir. Mısır’da ilk önce toprak kaplar üzerinde mine yaptıklarını daha sonradan firuze, lacivert, mor ve zümrüt yeşili minelerle altın takılar ve mücevherleri süsledikleri bilinmektedir. Eski Yunanlılar da dönemin dini inançlarına ve yapılan sanatlara göre heykellerin üzerinde de mineyi kullanmışlardır. İnce işçilikle yapılan bu eserler Mine işçiliği konusunda çok başarılı eserlerin ortaya konduğunu gösteriyor. Bizans döneminde; İncil kitaplarında, haçlarda, ikonalarda ve kutu süslemelerinde oldukça kullanılmıştır. İslam sanatında bilinen en eski mineli eserler Fatimiler döneminden kalma altın mücevherlerde görülmektedir. Daha sonra Artuklular da mineli eserlere rastlanmıştır. Artuklu Emiri’nin Davut için 12.yy'da hazırlattığı bir bakır tas mine sanatının güzel örneklerinden biridir. Osmanlı da ise mine tekniği 17. yy ikinci yarısından itibaren yaygınlaşmıştır.

Mine Yapımı Nasıl Olur? Mine Sanatının Teknikleri Nelerdir?

Kuyumcu mineleri parça ve toz halinde satılmaktadır.  Parça halinde olanlar sınırsız saklanabilir ama toz halinde olanların belirli bir süre içinde kullanılması gerekmektedir. Havadaki rutubet dolayısıyla mineyi yumuşatır ve bu durum ateşe giren mineyi etkiler. İki çeşit mine vardır. Bunlardan biri saydam diğeri ise yarı saydamdır. Her ikisi de çeşitli renklerde üretilir. Son birkaç yıldır iç ve dış dekorasyonlarda da mine kullanılmaktadır.

Metal üzerine sert ve parlak bir katmanın işlenmesi sonrasında ortaya çıkan mine; soda, boraks, silisyum ve kurşun oksit maddelerinden oluşur. Çeşitli oksit karışımları ile değişik renkler elde edilir. Boraks miktarı esnekliğini sağlar bundan dolayı çok iyi ayarlanmalıdır. Aksi halde çok esnek bir yapısı olur. Sıcak, soğuk ve lazer mineleme olarak üç tekniği vardır.

Sıcak mineleme de öncelikle bakır, gümüş veya altın istenilen şekilde işleniyor. Daha sonra üzerindeki yağ ve kirlerden arındırılmak üzere temizleniyor. Takının arkası öncelikle fırınlanıyor sonrasında ön yüzü tekrardan temizleniyor. Takının asıl yüzü ise mineleniyor. Mine ile kaplama sonrası camsı bir yüzeye sahip olur.

Soğuk mineleme sıcak mineleme gibi zahmetli bir iş değildir. Mine yapılacak metalin yağ ve kirlerden arındıktan sonra 6 birim boyaya 4 birim katalizör (dondurucu) karışımı hazır hale getirilerek işleme başlanır. Daha sonra fırınlanmaya gönderilir. Soğuk mine tekniğinde renk karıştırma yöntemiyle renk elde etme gibi bir durum yoktur.

Son olarak lazer mine tekniğinde de diğer yöntemler gibi renk karıştırma imkanı bulunmamaktadır. Soğuk mine de olduğu gibi katalizör yardımıyla işleme başlanır daha sonra ön kurutmaya alınır. Kurutma işlemi bittikten sonra ultaviyole fırınlarda kurutma işlemi devam eder.